XRF Nedir?
X-Işınları Floresans spektroskopisi (XRF Testleri), elementel kompozisyonu belirlemede kullanılan önemli yöntemlerden biridir.
Atom numarası 9 ile 92 arasında olan elementlerin kantitatif analizini yapar.
1895’de Alman fizikçi Wilhelm Röntgen tarafından tesadüfen keşfedilen ve bilinmeyen anlamında X ışını olarak nitelendirilen bu ışınlar gerçekte görünen ışığın da içinde yer aldığı elektromanyetik dalga spektrumunun bir parçasıdır. Gözle görülemeyen, cisimlerin içinden geçebilen bu ışınlar ancak özel filmler veya detektörlerle tespit edilebilir.
Herhangi bir X-ray kaynağından salınan X ışınları malzemedeki elektronlara çarparak onları yerlerinden uzaklaştırırlar. Bu çarpışma sonunda boşalan yere bir üst veya daha üstteki yörüngelerden elektronlar doldurur. Bu doldurma esnasında da atoma özgü enerji seviyesine sahip ikincil bir X ışını salınır. Bu olaya X-Ray Floresans kısaca XRF adı verilir.
XRF Testlerinin Kullanım Alanları
XRF testlerinin kullanım alanları şunlardır:
- Maden analizleri
- Mücevher ve diğer kıymetli materyallerin analizleri
- Polimerik malzemelerdeki metal elementler: RoHS testi
- Çevre analizleri
- Su analizleri
- Mineral, kayaç analizleri
- Petrol Endüstrisi
- Radyoaktif cevher analizleri
- Endüstride, plastik, lastik, kağıt ve cam gibi maddelerde safsızlık analizleri
- Kömürlerde kül, kükürt ve nem tayinleri
- Çeşitli bitki örneklerinin incelenmesi
- Arkeoloji araştırmaları
- İnce metal ve film kaplama kalınlıklarının tayinleri
- Metalürjide, alaşım analizleri
XRF Testlerinin Avantajları
- Çoğu durumda özel bir numune hazırlama işlemine gerek duyulmaz.
- PPM seviyesinde analiz yapılabilir.
- Analiz edilecek numune toz, kütlesel veya sıvı olabilir.
- XRF numunesi iletken veya yalıtkan olabilir.
- XRF’de Background sinyallerinin miktarının düşük olması nedeniyle elementleri temsil eden pikleri daha net elde edebilir.
- Örnekleri tahrip etmediği için özellikle mücevher ve diğer kıymetli materyallerin analizlerinde kullanımı yaygındır.
XRF testleri ile alakalı ayrıntılı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.